Panolar, elektrik tesislerine enerjinin dağıtım ve kontrol merkezleridir. Teknolojinin gelişimi ile panolarda kullanılan malzemelerin çeşitleri artıp fonksiyonları gelişse de temelde yaptıkları iş hep aynı kalmıştır. Günümüzde elektrik panolarında kullanılan kontrol ve koruma malzemelerinde analog yapıdan dijital sistemlere doğru yönelmiştir. Bu gelişmeler panoların beslediği sistemleri ve insan hayatını korumada daha hassas malzemelerin üretilmesine yol açmıştır.
Yapı Malzemesi
İskeletleri profil veya köşebent demirden, sac kısmı ise en az 2 mm kalınlığında köşeleri yuvarlatılmış DKP sacdan yapılır. AG Pano içi, dışı ve iskeleti bir kat sülyen (anti pas) boya ile boyandıktan sonra iki kat fırınlanmış mat püskürtme boya ile boyanır.
Boyutları
Panolar, yüksekliği 210 cm derinliği 75 cm ve ihtiyaca göre 60-80-90 cm olarak imal edilirler. İskelet için 40x40x4 mm köşebent veya benzeri profil demir kullanılır. Panolarda kullanılan DKP sacın kalınlığı en az 2 mm olmalıdır. AG Pano sacı üzerine mekaniki etki yapacak şalter ve kumanda elemanı yerleştirilecek ise sac kalınlığının 3 mm seçilmesi daha iyi olur. Pano, düz zemin üzerine 10 cm yüksekliğinde beton kaide yapılıp, bu kaide üzerine bağlanır. AG Pano, arkasında 75 cm genişliğinde geçit bırakılarak duvar kenarına yerleştirilir. AG Pano arkasındaki bu geçidin iki yanına biri açılıp kapanabilir kilitli olacak şekilde kapı yapılmalıdır. Bu kapı; alt kısımdan itibaren 100 cm yüksekliğinde sac yukarısı ise 3 mm çapında çelik telden 30 mm aralıklarla örülmüş koruyucu kafes olarak yapılır.
Özellikleri
AG Dağıtım Panoları 1600 kVA’ ya kadar standart olarak TS 3367 ve IEC 439’a uygun olarak imal edilirler. Dağıtım panoları, bir atölyenin veya bir tesisin dağıtım tablolarının enerji aldığı ana birimdir. Bu bakımdan; dağıtım panoları tesis veya atölyedeki elektrik enerjisinin tümünü kontrol altında tutar. Herhangi bir bölüme ait dağıtım tablosunun enerjisisiniz kesilmesi gerektiğinde dağıtım panolarının üzerindeki şalter kapatılarak bu işlem kısa sürede gerçekleştirilebilir. Tehlikeli bir durumda tüm birimin enerjisini buradan kesmek mümkündür. Ayrıca üzerinde bulunan ölçü aletleriyle akım ve gerilim bilgilerini de okumak mümkündür.
AG Pano Malzemeleri
AG pano malzemeleri şunlardır:
- Baralar, %99 saf elektrolitik bakırdan yapılırlar.
- Şalterler
- Yük Kesici (Ana Şalter): Dağıtım panolarının ana kısmının enerji girişine bağlanırlar ve tüm sistemi kontrol altında tutarlar.
- Kompakt Şalterler: AG panolarında giriş ve çıkış şalteri olarak kullanılır.
- Akım Transformatörleri: Primerden geçen akımı, dönüştürme oranına bağlı olarak sekonder sargısından ölçme amaçlı kullanılan transformatörlerdir.
- Mesnet İzolatörleri: Panolarda kullanılan mesnet izolatörleri, baraları ag pano gövdesi üzerine yalıtımlı olarak tutturmaya yararlar.
- Pano İç İhtiyaç Priz, Lamba ve Sigortası: Dağıtım panolarında istenilirse bir fazlı priz bağlantısı ve aydınlatma lambası tesis edilebilir.
Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri
- Ana panoda gerilim taşıyan çıplak kısımlar tesadüfi dokunmaya karşı muhafaza altına alınmalıdır.
- Gerilim taşıyan kısımlar muhafaza altına alınmamış ise çıplak kısımlar ile oda hududu arasında en az 1 metre mesafe bırakılacaktır. Her iki yanda çıplak kısım mevcut ise ara yerin genişliği 2 metre olmalıdır.
- Panonun önünde en az 90 cm lik boş bir geçit yeri bırakılmalıdır.
- Pano üzerine ölüm tehlikesi levhası asılmalıdır.
- Panonun elektriki olmayan tüm metal aksamları topraklanmalıdır.
- Pano arkasındaki servis geçidin zemini PVC ile kaplanmalıdır.
- Yetkisiz kişilerin müdahalesini engellemek için pano kafes kilidi sürekli kilitli tutulmalıdır.